dinsdag 27 juli 2010

Zieke zonaanbidders

DIT BERICHT IS VAN JULI 2010

Zieke Zonaanbidders
Ik wens jullie een goede vakantie toe. Ditmaal een stukje dat aansluit op het onderwerp vakantie; wat te doen met ziekmeldingen van werknemers die met vakantie zijn?

Groet, Joost Quant

ZIEKE ZONAANBIDDERS
De zomer is in volle gang. Veel werknemers zijn of gaan op vakantie. Regelmatig meldt een werknemer zich ziek tijdens de vakantieperiode. Soms gaat het zelfs zo ver dat de werknemer vanwege de vermeende ziekte zegt niet tijdig te kunnen terugkeren van zijn vakantie. Wat te doen?
WAAROM ZIEKMELDEN OP VAKANTIE?
Voor werknemers is het aantrekkelijk zich ziek te melden tijdens vakantie. Als een werknemer ziek is, gelden de dagen namelijk niet als vakantie- maar als ziektedagen. Maar dat geldt alleen voor de werknemer die echt ziek is, en in die periode geen vakantie kan “genieten”. Daarom is het belangrijk na te gaan of er sprake is van echte ziekte. Niet altijd even makkelijk.
VERKLARING ARTS
Vraag altijd een verklaring van een arts. Binnen EU-gebied geldt een Europese richtlijn die bepaalt dat de zelf verklaarde zieke binnen 3 dagen naar een plaatselijke sociale zekerheidsinstelling moet gaan, om zich te laten controleren. Het oordeel van de lokale arts, is in principe bindend voor de werkgever, tenzij die zelf een arts inschakelt voor de controle ter plaatse. Voor vakantiegangers buiten de EU zijn de kaders minder helder. Met landen als Turkije en Marokko heeft Nederland specifieke verdragen gesloten.

ALS WERKGEVER EEN ARTS INSCHAKELEN
Het valt in ieder geval bij “veelplegers” zeker te overwegen om (via de bedrijfsarts) aansluiting te zoeken bij organisaties die zich bezighouden met het uitvoeren van internationale verzuimcontroles. Het zelf inschakelen van een arts ter plaatse om een controle uit te voeren voorkomt dat je geconfronteerd wordt met een schimmige verklaring van een buitenlandse “arts”, die wellicht als goede vriend van de familie of tegen betaling een door de werknemer gewenst bericht laat uitgaan. Zeker als je als werkgever vaker vreest dat meldingen toch vooral voortkomen uit de wens nog wat langer van vakantie te genieten, kan deze route soelaas bieden in de strijd tegen de vakantiefraudeurs.

ONTSLAG OP STAANDE VOET?
Wat als de werknemer zich niet laat controleren? Of weigert terug te komen? Is ontslag op staande voet dan passend? Nee, beter van niet. In dat geval geldt dat loonopschorting het eerst aangewezen middel is.
Dat je voorzichtig moet zijn met ontslagmaatregelen blijkt ook uit verschillende rechterlijke uitspraken. Bijvoorbeeld van de rechtbank Utrecht (17/2/2010, LJN BL6490). De werkgever ontving vanuit Marokko een fax van de werkneemster dat zij niet kon terugkeren vanwege ziekte. Duidelijk was afgesproken dat de werkneemster tijdig terug zou zijn. Het ontslag op staande voet dat daarop volgt, houdt geen stand. In deze uitspraak wordt nog eens bevestigd dat overtreding van de controlevoorschriften op zichzelf geen geldige dringende reden voor ontslag vormt, maar dat de werkgever eerst de route van loonopschorting moet bewandelen.
TIP: ZIEKTEREGLEMENT
Het is raadzaam in de tekst van een intern ziektereglement strakke procedurevoorschriften op te nemen over ziekte tijdens vakantie in het buitenland. Zoals direct telefonisch ziek melden bij de werkgever, onder toezending per e-mail of fax van een verklaring van een buitenlandse arts van de plaatselijke sociale zekerheidsinstelling. Vermeld bij voorkeur ook dat de verklaring duidelijk leesbaar moet zijn, in het Engels moet zijn opgesteld, een oordeel moet bevatten over de aard van de ziekte, de vermoedelijke duur, geschiktheid tot reizen, etc. Bij verdenking van vakantiefraude met voorbedachten rade, kan het de moeite lonen te vragen om een kopie van het vliegticket: de geboekte retourdatum kan een hoop verraden. Ook is het handig in het protocol op te nemen dat de werknemer bij ziekte in het buitenland een telefoonnummer moet achterlaten waarop hij bereikbaar is tijdens de vakantie.

donderdag 8 juli 2010

Ontwikkelingen op gebied van vakantiedagen

DIT BERICHT IS VAN JULI 2010

Update
Hieronder een update over toekomstige ontwikkelingen m.b.t. vakantiedagen. Het gaat om wetsvoorstellen. Het is dus nog niet van toepassing. Wel is het van belang om hier rekening mee te houden. Aan het einde onder “mijn advies” zeg ik daar meer over.


Vakantiewetgeving
De Nederlandse vakantiewetgeving staat ter discussie. Onlangs is door de (demissionaire) ministerraad een wetsvoorstel voor advies aan de Raad van State gestuurd. Dit wetsvoorstel bevat twee belangrijke wijzigingen: 1) zieke werknemers krijgen voortaan recht op hetzelfde aantal vakantiedagen als gezonde werknemers en 2) stuwmeren aan vakantiedagen worden aan banden gelegd omdat werknemers in de toekomst hun (wettelijke) vakantiedagen binnen anderhalf jaar moeten opnemen.

1. Opbouw vakantiedagen bij ziekte
De eerste wijziging is een gevolg van drie uitspraken van het Hof van Justitie EG uit 2009 het hof heeft bepaald dat zieke werknemers en gezonde werknemers recht hebben op hetzelfde aantal vakantiedagen. Gevolg hiervan is dat de Nederlandse wet moet worden aangepast. Nu bouwen langdurig zieken (bij een fulltime dienstverband) in hun eerste ziektejaar slecht 10 i.p.v. 20 vakantiedagen op, en krijgen zij er in hun tweede ziektejaar geen vakantiedagen bij. Deze vakantiewetgeving gaat op dit punt dus op de schop, omdat de Nederlandse wetgever geen onderscheid mag maken tussen zieke en gezonde werknemers.

2. Stuwmeren aan banden gelegd
De ministerraad heeft deze wetswijziging aangegrepen om vakantiestuwmeren aan banden te leggen. In het wetsvoorstel wordt bepaald dat werknemers in de toekomst hun wettelijke vakantiedagen (20 bij fulltime dienstverband) binnen anderhalf jaar moeten opnemen. Nu is die termijn vijf jaar. Daarna komen ze te vervallen. Bovenwettelijke vakantiedagen vallen buiten de regeling. Voor deze dagen blijft de termijn vijf jaar. In onderling overleg (of in een CAO) kan wel worden besloten om de termijn te verlengen.

Mijn advies
Totdat het wetsvoorstel ook echt wet wordt adviseer ik werkgevers het volgende:
- de huidige Nederlandse vakantiewetgeving over opbouw van vakantiedagen tijdens (langdurige) ziekte blijft gelden totdat er een nieuwe wet is, al bestaat er een risico dat een (lagere) rechter daar anders over denkt. Overweeg daarom alvast een voorziening op uw balans op te nemen met betrekking tot langdurig zieken. Het is immers mogelijk dat die in de toekomst recht hebben op meer vakantiedagen dan dat nu is berekend;
- de verjaringstermijn is momenteel nog niet verkort. De kans bestaat bovendien dat het wetsvoorstel nog wijzigt. Zo hebben de FNV en CNV al verklaard tegen de verkorting te zijn. U kunt de huidige verjaringstermijn dus voorlopig blijven aanhouden.

Groet, Joost Quant