zondag 23 mei 2010

FD 23 april 2010: ASWOLK BIEDT GEEN RECHT OP LANGER VAKANTIETIJD

Gepubliceerd in het Financiele dagblad van 23 april 2010:

ZIE volgende link:

http://digikrant-archief.fd.nl/daily/2010/4/24/HFD_V4/9/articles/artikel_HFD_00_20100424_9_198.php

Aswolk biedt geen recht op langere vakantietijd

Joost Quant

Dezer dagen doet zich regelmatig de vraag voor of een werknemer recht heeft op doorbetaling van loon als hij door de aswolk na een vakantie noodgedwongen in het buitenland verkeert en niet in staat is om op tijd op zijn werk terug te keren.
In het FD van donderdag 22 april staat te lezen dat de werkgeversorganisaties VNO-NCW en MKB-Nederland vinden dat werknemers die door de aswolkproblemen niet op tijd op hun werk terugkeren van vakantie, daar zelf voor moeten opdraaien door extra vakantiedagen op te nemen.
Ik ben het met die stelling eens, maar voeg daar aan toe dat het opnemen van extra vakantie een oplossing is voor de conclusie dat de werknemer in dat geval geen recht heeft op loon. Ik meen dat het niet kunnen verrichten van werk in dit geval in de risicosfeer van de werknemer ligt, ook al is die buiten zijn schuld om niet in staat om op tijd op zijn werk terug te keren.
De vraag is of het gedwongen verblijf in het buitenland overmacht oplevert. Vervolgens is van belang de vraag of de overmacht voor rekening van werkgever of werknemer dient te komen. Dat er sprake is van overmacht, lijdt wat mij betreft geen twijfel. Vervolgens is de vraag voor wiens risico het moet komen.
De hoofdregel is: geen arbeid, geen loon. Echter, een werknemer heeft wel recht op loon indien hij zijn werk niet heeft kunnen verrichten door een oorzaak die ‘in redelijkheid voor rekening van de werkgever behoort te komen’. De betreffende regelingen in het Burgerlijk Wetboek zijn zogenaamde risicoregelingen. In het kort meen ik dat goed valt te bepleiten dat een werkgever geen schuld heeft aan de vertraging. Ook voor de werknemer geldt dat die geen schuld heeft aan de vertraging maar het wel een voortvloeisel is uit de door hem of haar gekozen wijze van op vakantie gaan. De werkgever kan daarop geen enkele invloed uitoefenen. Daarmee valt het mijns inziens in de risicosfeer van de werknemer zelf en heeft de werknemer geen recht op loon over die periode.
De oplossing kan liggen in het maken van individuele afspraken. Bijvoorbeeld door adv-dagen in te leveren. Ook doorwerken tijdens door de werkgever vastgestelde vakantiedagen (bijvoorbeeld vrijdag de 14e mei; de vrijdag tussen Hemelvaart en het weekeinde) zou een oplossing kunnen zijn. Dat geldt ook voor het verrekenen van overwerk.
Een werknemer die na een zakelijke reis niet als gepland kan terugkeren heeft wat mij betreft vanzelfsprekend recht op loondoorbetaling. De reis heeft een zakelijk karakter. De vertraging daarmee ook, met als gevolg dat het in de risicosfeer van de werkgever ligt.

Joost Quant is advocaat en arbeidsrechtspecialist bij Dijkstra Voermans Advocatuur & Notariaat te Amsterdam